Od 24 lutego 2022 roku uczymy się żyć w nowej rzeczywistości. Polska niesłychanie szybko zaangażowała się w pomoc osobom uciekającym przed wojną. Otwieramy swoje domy, bierzemy aktywny udział w zbiórkach, zgłaszamy się do wolontariatów. Pojawia się jednak potrzeba zagospodarowania czasu dnia codziennego osób, które znalazły schronienie w naszym kraju. Jak na tę potrzebę odpowiadają polskie instytucje kultury? Przyglądamy się bliżej kilku najciekawszym inicjatywom.
Katarzyna Ciaputa
Formy zaangażowania i pokazania wsparcia, jakie wybierają instytucje kultury w tym trudnym czasie są różne. Praktycznie każda z nich wyraża poparcie i solidarność dla Ukrainy poprzez wpisy na stronach internetowych, portalach społecznościowych, czy poprzez wywieszanie niebiesko-żółtej flagi na swoich budynkach. Domy kultury czy muzea koordynują również własne zbiórki charytatywne, a zebrane dary przekazują potrzebującym na granicy.
Część instytucji postanowiła bezpłatnie umożliwić korzystanie ze swojej oferty uchodźcom. Osoby z Ukrainy mogą więc za darmo odwiedzić Muzea Narodowe w Warszawie, Krakowie czy w Lublinie. Wiele miejsc dba również o warstwę językową wizyt, oferując przewodników lub audiobooki w języku ukraińskim – jak na przykład Oddział Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie lub wystawa “Przyroda Górnego Śląska” w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu. Z kolei Muzeum Narodowe w Kielcach organizuje koncert śpiewanej ukraińskiej poezji.
Na naszą szczególną uwagę zasługują inicjatywy skierowane dla najmłodszych gości naszego kraju. Instytucje Kultury zareagowały szybko, a wachlarz możliwości jest naprawdę szeroki. Oprócz tradycyjnej oferty i możliwości zwiedzania wystaw, wiele placówek organizuje aktywności dedykowane dzieciom. Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Warszawie zaprasza wszystkie dzieci na środy z planszówkami oraz piątkowe zajęcia artystyczne – muzyczne i plastyczne. Muzeum Sztuki w Łodzi otwiera specjalną świetlicę dla uchodźców, w ramach której przewidziane są zajęcia plastyczne z animatorami mówiącymi po ukraińsku. Z kolei Kielecki Teatr Tańca zaprasza na nieodpłatne kursy tańca dla dzieci i młodzieży z Ukrainy.
Warto również wspomnieć o inicjatywach, które być może nie łączą się bezpośrednio ze światem sztuki, ale z pewnością odpowiadają pilnym potrzebom osób uciekającym przed wojną. Akademia im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku rozpoczęła współpracę z Akademicką Poradnią Psychologiczną w kwestii pomocy psychologicznej dla studentów z Ukrainy. Z kolei Narodowy Instytut Muzyki i Tańca uruchomił specjalny program wsparcia psychologicznego dla ukraińskich artystów, ich rodziny oraz inne osoby dotknięte ostatnimi wydarzeniami.
Instytucje Kultury wychodzą z wieloma różnymi inicjatywami skierowanymi do osób uciekającymi z Ukrainy. Dają od siebie to, co mają najlepsze. Stają się formą duchowego wsparcia. Chcemy zaznaczyć, że w zasadzie każda witryna internetowa odpowiadająca za te jednostki ma obecnie artykuły, apele bądź oferty przetłumaczone na język ukraiński. To piękne gesty, które z pewnością pozwolą choć na chwilę uciec w inny, lepszy świat. Choć na chwilę oderwać głowę od okrutnej codzienności, poprzez terapię sztuką.
